Dankbaar dat ik op mijn 45e gestopt ben met werken
‘Bea leerde ik kennen op het werk in Den Haag, ze werkte net als ik full time. Toen was ze 39, ik 31. Ik heb wel even gedacht: ‘ik ben veel jonger en zij heeft Parkinson, wat ben ik aan doen?’ Maar ik vond het eigenlijk niet belangrijk. Drie jaar later gingen we samenwonen.’
‘In 2005 gaf Bea aan dat het niet meer ging. De huisarts zei dat ze een lichamelijke burn-out had en zei dat ze niet meer kon werken. Onze werkgever had gelukkig een goede regeling voor haar, een soort pensioen.’
Kostbare tijd
‘Bea ondernam in de jaren dat ze thuis zat steeds minder. Als ik thuiskwam van mijn werk, was ze moe en na het eten viel ze snel in slaap. Ik heb toen besloten te stoppen met werken, financieel konden we dat redden. De tijd die we nog samen hadden was kostbaar. Dat was in maart 2008, ik was toen 45. Toen dat voor Bea nog mogelijk was, gingen we samen elk jaar vier of vijf weken naar een huis in Frankrijk. Dat was heerlijk, even geen afspraken met zorg. We konden dan even gewoon mens zijn, in een mooie omgeving.’
‘Nadat ik stopte met werken had ik wel het gevoel dat ik iets miste. Maar ik ben vrij breed geïnteresseerd. Ik ben in die tijd bijvoorbeeld alles gaan uitzoeken over mijn oudoom die is omgekomen bij de aanleg van de Birma- spoorweg in Tweede Wereldoorlog. Later deed ik onderzoek naar iemand die bij mijn grootouders was ondergedoken. En ik heb een cursus Conversatie Frans gevolgd. Bea stimuleerde mij ook daarin.’
Aangepaste woning
‘Omdat Bea fysiek verder achteruitging, gingen we op zoek naar een aangepaste woning. Die konden we niet vinden in Den Haag en omgeving. Toen zijn we in de omgeving van Nijmegen gaan kijken, ik kom daarvandaan en daar is een goed ziekenhuis, het Radboudumc. We verhuisden in 2018 naar een appartement in Mook - daar woon ik nog steeds.’
‘Parkinson is een hersenziekte. Ik merkte dat Bea achteruit ging als het gaat om dingen begrijpen. Ze kreeg ook psychoses en werd opgenomen in het Radboudumc. De psychoses kregen we redelijk onder controle met medicatie. Toen ze weer thuis was, hebben we thuiszorg genomen. Dat ontlastte mij, al miste ik de intimiteit met Bea doordat ik haar niet meer waste en aankleedde.’
Loslaten
‘In haar laatste jaar, 2020, at Bea ook nauwelijks. Ze ging van 65 naar 35 kilo. Ik probeerde haar eten te geven, twee uur was ik daarmee bezig. Dat was erg zwaar. Toen ik de Parkinson-verpleegkundige advies vroeg, zei ze: ‘Bas, kun je het loslaten?’ Toen drong het tot me door: ik moet de ziekte en de natuur zijn beloop laten. Bea stierf op 29 augustus.’
‘Als ik terugkijk, ben ik mezelf dankbaar dat ik heb besloten te stoppen met werken. Bea en ik hebben veel mooie jaren samen beleefd, zeker toen ze fysiek nog veel kon. De dingen die we wilden doen, hebben we ook gedaan.’
Zorgrelatie
‘Ik ben ook blij dat we na haar ziekenhuisopname thuiszorg hebben laten inschakelen. Ondanks die hulp veranderde mijn relatie met Bea. Die was liefdevol, maar het werd toch een zorgrelatie. Pas op de dag van haar overlijden heb ik 24-uurshulp ingeschakeld. Achteraf realiseer ik me dat ik het had gemist om gewoon geliefde te zijn.’
‘Dat inzicht ontstond door de palliatief verpleegkundige. Hij was op de dag dat ze overleed voor het eerst bij ons, zo ervaren en kalm. Met een paar woorden liet hij me handelen. Als een coach leidde hij me door de gebeurtenissen. ‘Pak haar hand, ze gaat’, zei hij. En ze ging. Ik voelde me volledig gesteund, voor het eerst had ik geen zorgtaak meer.’
Bas is 62 jaar. Hij was getrouwd met Bea, zij had Parkinson. Bea is op 29 augustus 2020 overleden.