Dit is palliatieve zorg
Als je hoort dat je niet meer beter zult worden, schrik je natuurlijk. Maar dan is er palliatieve zorg. Dat heeft als doel: zorgen dat jouw leven zo fijn en goed mogelijk blijft. Want al wordt je lichaam niet meer beter, je leven kan je nog veel te bieden hebben.
Wat is palliatieve zorg?
Palliatief betekent: verzachtend. Palliatieve zorg is niet gericht op genezing, maar op jouw welzijn. Dat jouw leven zo fijn en goed mogelijk is (door het voorkómen en/of verminderen van klachten), ondanks dat je ziek bent. En omdat de mensen om je heen daar ook een grote rol bij spelen, richt palliatieve zorg zich ook op jouw naasten.
Jouw naasten, dokters, verpleegkundigen, verzorgenden, een psycholoog, een geestelijk verzorger, vrijwilligers en andere zorgverleners kunnen veel voor je doen. Daarbij staat jouw kwaliteit van leven voorop: wat jij belangrijk vindt in het leven en wat jij nodig hebt. Het is belangrijk dat je dit ook vertelt tegen jouw zorgverlener.
Palliatieve zorg kan uit verschillende palliatieve behandelingen bestaan. Onder ‘behandelingen’ verstaan we ook ondersteuning, zorg en begeleiding.
Palliatieve zorg is: ‘Leven toevoegen aan de dagen, niet dagen aan het leven’ (Cicely Saunders).
Iedereen ervaart de palliatieve fase op zijn eigen manier. De één heeft last van pijn of misselijkheid. De ander voelt zich angstig of somber. Ineens is de vraag: ‘Wat maakt het leven zinvol?’ belangrijker dan ooit. En bijna iedereen heeft moeite met het idee om afscheid te moeten nemen van geliefden. Zorgverleners kunnen je helpen met jouw vragen, klachten en problemen.
Palliatieve zorg in beeld
Op deze poster lees je meer wat palliatieve zorg is en met welke zorgverleners je te maken kunt krijgen. Klik op de afbeelding om het groter te zien.
Palliatieve sedatie en palliatieve zorg zijn niet hetzelfde!
Soms wordt palliatieve sedatie en palliatieve zorg door elkaar gehaald. Of er wordt gedacht dat het hetzelfde is. Dat is niet zo! Palliatieve zorg is de zorg die jij en je naasten krijgen, en richt zich op de kwaliteit van leven. Als je nog maar kort te leven hebt (maximaal twee weken) en je hebt veel last van klachten (zoals pijn of benauwdheid), kan de arts met medicijnen zorgen dat je deze klachten niet meer voelt. Dat heet palliatieve sedatie. Lees meer over palliatieve sedatie op de pagina: Palliatieve sedatie.
Vanaf wanneer krijg je palliatieve zorg?
Mensen denken vaak dat palliatieve zorg alleen voor de laatste weken van je leven is. Maar de palliatieve fase begint op het moment dat duidelijk is, dat je waarschijnlijk sterft aan jouw ziekte of aandoening. Of als je ouder bent en last hebt van meerdere chronische aandoeningen, die invloed hebben op elkaar. Je bent dan kwetsbaar.
Het kan zijn dat je maar kort te leven hebt maar dat hoeft niet. Ook als niet zeker is dat een behandeling jouw ziekte kan genezen, kun je palliatieve zorg krijgen. Je krijgt dan palliatieve zorg én behandeling van jouw ziekte. Hoeveel weken, maanden of jaren, de palliatieve fase duurt, verschilt van persoon tot persoon.
Dit houdt het palliatieve beleid in
Palliatieve zorg richt zich op alles dat belangrijk is voor jouw welzijn (je lichaam, je geest en je omgeving). Het bestaat uit:
Palliatieve zorg in beeld
Wat doet palliatieve behandeling voor je?
Palliatieve zorg kan het leven positief beïnvloeden. Patiënten die goede palliatieve zorg krijgen:
- zijn vaak minder somber en angstig
- hebben minder klachten en problemen
- ervaren dat hun kwaliteit van leven beter is
- hoeven minder vaak (plotseling) naar het ziekenhuis
En het is niet alleen goed voor de patiënt zelf. Palliatieve zorg heeft ook een positief effect op de mensen om hem of haar heen. Niet alleen tijdens deze laatste levensfase, maar ook na het overlijden. Als de palliatieve fase goed verloopt, kunnen de nabestaanden het sterven van hun dierbare vaak beter verwerken.
Welke zorgverleners zijn er voor mij?
In de palliatieve fase krijg je met verschillende zorgverleners te maken. Wie dat precies zijn, hangt af van jouw persoonlijke situatie. Je hebt altijd een hoofdbehandelaar en eerste aanspreekpunt bij vragen en probleem. Is het niet duidelijk wie dat zijn? Vraag dit dan aan een van jouw zorgverleners.
Het kan gaan om de volgende zorgverleners
- medisch specialist
- verpleegkundige of verpleegkundige specialist in het ziekenhuis
- huisarts
- physician assistant
- wijkverpleegkundige (thuiszorg) of -verzorgende
- fysiotherapeut
- ergotherapeut
- logopedist
- diëtist
- maatschappelijk werker
- geestelijk verzorger
- psycholoog
- apotheker
Jouw zorgverleners overleggen met elkaar en stemmen de zorg zo goed mogelijk af. Als het nodig is, vragen zij hulp van experts of van een palliatief team. Elke ziekenhuis heeft een palliatief team.
Eigen regie in de palliatieve fase
Je beslist zelf of je een bepaalde behandeling of begeleiding wilt of niet. Wegen de voordelen voor jou op tegen de eventuele nadelen? Praat erover met je zorgverlener en met je naasten. Alleen jij kunt beslissen of je deze behandeling of begeleiding wilt. Lees hier meer over jouw lijf, jouw leven.
Neem de tijd om te beslissen wat je wilt. Bedenk goed wat jij zelf belangrijk vindt.
Veelgestelde vragen over palliatieve zorg
Meer informatie over palliatieve zorg? Lees dan ook onze veelgestelde vragen en antwoorden over palliatieve zorg.
Palliatieve zorg uitgelegd in heldere taal
