Yvian heeft uitgezaaide longkanker. Ze doet mee aan een studie in de hoop haar leven te verlengen. Tijdens deze behandeling kreeg ze last van koorts.

Marry kon niet meer goed slikken. Er bleek een tumor in haar slokdarm te zitten. Na twee jaar is de kanker uitgezaaid en wordt Marry niet meer beter. Vooral van de chemo viel ze erg af.

Jeanny (73) heeft twee levenswijsheden geleerd. Deze wijsheden wil ze graag doorgeven. Het heeft haar geholpen, ook toen haar man te horen kregen dat hij niet meer beter werd, en moest nadenken over zijn levenseinde.

Yvian heeft uitgezaaide longkanker. Haar prognose is maanden, als de behandeling niet aanslaat. Yvian en haar dochters hebben een duidelijk beeld bij haar overlijden en uitvaart.

Peter had uitgezaaide slokdarmkanker. Aan het eind van zijn leven had hij heel veel pijn. Samen met de huisarts is besloten hem te sederen, palliatieve sedatie. Hedwig, zijn vrouw: 'Ik vind het een fijne gedachte dat hij ’s avonds niet wist dat dit de laatste nacht was.’

Veel gesprekken gaan op de automatische piloot. En dat werkt, totdat je op een dag wél iets bijzonders te melden hebt. Bijvoorbeeld dat je ongeneeslijk ziek bent. Dat vindt Hendrik soms wel lastig: '‘Door gesprekken over ziekte en dood uit de weg te gaan, doe je iedereen tekort'

Mara is getrouwd met Stef. Stef heeft een hersentumor en heeft gespecialiseerde zorg nodig. Dit brengt soms financiële uitdagingen met zich mee.

Jenneke heeft uitgezaaide borstkanker. Ze is onder behandeling van het ziekenhuis. Ook krijgt ze zorg thuis: wijkverpleging en de huisarts komen regelmatig langs. ‘De zorg die ik thuis krijg, is fijn.’

Zeven jaar geleden gaf de oncoloog Lenneke nog een jaar. Diagnose: eierstokkanker met uitzaaiingen in de longen. Lenneke is er nog steeds, en de kanker is stabiel. De arts heeft er geen verklaring voor. Lenneke ziet wel wat ervan komt.

De vader van Helmie werd in de laatste fase van zijn leven begeleid door een geestelijk verzorger. Al snel werd hij een baken van vertrouwen in moeilijke tijden.

Peter is pleegvader van Leo, Leo had een verstandelijke beperking en is thuis met palliatieve sedatie overleden. ‘Ik ben blij dat we de laatste levensfase eerder besproken hadden, want in een crisissituatie kun je niet helder nadenken.’

René is 50 jaar en kreeg ineens een longembolie. Hij had nooit gerookt, altijd gesport en was kerngezond. Het bleek domme pech, hij heeft longkanker met uitzaaiingen in vijf organen. Hij heeft veel last van bijwerkingen van zijn medicijnen, waaronder diarree. ‘Je zit meer aan huis gekluisterd.’

Als de man van Ria zijn diagnose uitgezaaide kanker krijgt, gaat het heel snel. Ze vertelt hoe zij omgingen met de tijd in het ziekenhuis en de zorg die zij en haar man in de laatste levensfase hebben ontvangen.

Michiel (63) heeft ALS. Mensen met ALS leven na de diagnose gemiddeld nog drie tot vijf jaar. Michiel: ‘Er is geen ontkomen aan. Daarom maak ik er het beste van. Palliatieve zorg helpt daarbij.'

Voor Carla is het duidelijk, zij wil zelf beslissen over haar levenseinde. 'Als ik naar mezelf kijk, dan wil ik euthanasie. Ik heb hier ook met mijn naasten over gepraat. Voor iedereen is het duidelijk.'

Kasper heeft een zeldzame kanker (NET kanker), graad 2 met meerdere uitzaaiingen. Hij wordt niet meer beter. ‘Iedereen weet dat hij of zij ooit doodgaat. Maar als je dit te horen krijgt, moet je er ineens heel bewust mee omgaan.’

Esmeralda is 26 jaar als ze vage klachten krijgt. Stress denkt ze. Maar al snel blijkt het om eierstokkanker te gaan. Ze wordt niet meer beter.

Charlotte had uitgezaaide blaaskanker en overleed zeven maanden na haar diagnose. Haar man Pieter vindt het een gemis dat er nooit over palliatieve zorg is gesproken. ‘Ik heb maar één weekend echt afscheid van haar kunnen nemen.’

Toen Nina hevig vaginaal bloedde, dacht ze niet aan kanker. Helaas bleek dat het uitgezaaide baarmoederhalskanker was. ‘Ik wil nu weer fit worden omdat we een reis gepland hebben. Ik wil weer kunnen backpacken.'

Bij toeval ontdekte Pink (58) dat ze borstkanker had. Na vijf jaar was de kanker was uitgezaaid, en wordt Pink niet meer beter. ‘Ik ben in zeven jaar zeventien jaar ouder geworden.’

Bijna 17 jaar nadat er bij An borstkanker werd vastgesteld, bleek de ziekte alsnog uitgezaaid te zijn. Ze komt nu al negen jaar voor behandeling in het ziekenhuis. ‘Ik dacht dat ik snel dood zou gaan. Maar de eerste acht jaar had ik nauwelijks klachten en ons leven ging door, bijna als vanouds.’

Martijn had de ziekte van Duchenne. Hij haalde het maximale uit de tijd dat hij nog te leven had. Want dat kan, dankzij palliatieve zorg. Bekijk zijn verhaal.

Eva was 22 jaar toen ze de diagnose ongeneeslijke longkanker kreeg. De impact van haar diagnose op haar dierbaren is iets dat haar aangrijpt. 'Soms vraagt de arts wel kort hoe het met mijn vriend gaat, maar eigenlijk vind ik dat daar meer aandacht voor moet komen.'

Mike (38) hoopt dat er een nieuw middel komt om zijn hersentumor te bestrijden. In de tussentijd leeft hij bij de dag. En probeert hij daar zoveel mogelijk uit te halen, samen met zijn vriendin, zoontje, familie en vrienden.

Van een kerngezonde vrouw naar sterven in een hospice in twee maanden tijd. Dinie (64 jaar) heeft nog steeds moeite met wat haar vrouw Herma is overkomen. Ze kan het een plekje geven, al blijft ze met vragen achter. ‘Ik weet niet of ik het echt goed heb gedaan.’

Kasper kreeg verschillende tegenslagen in zijn leven, toen de grootste klap kwam: hij heeft een ongeneeslijke, zeldzame vorm van kanker. Hij wordt niet meer beter. Hij raakte in een depressie en stootte de mensen die het dichtst bij hem stonden af, zoals zijn vrouw Margo. ‘Het was een fuik waar ik niet meer uit kon zwemmen.’

Toen Hendrik hoorde dat hij prostaatkanker had, vertelde zijn arts dat hij zijn behoefte aan seksualiteit snel zou kunnen verliezen. Wat betekende dit voor hem?

Jolanda (49) heeft COPD. Hoe COPD zich ontwikkelt, is voor iedereen verschillend. Jolanda: ‘Ik wilde jarenlang niet accepteren dat ik COPD had. Tot ik op de intensive care belandde. Mijn leven moest veranderen. Palliatieve zorg hielp mij bij die verandering.

Alles viel voor Johan op zijn plek toen hij op zijn vijftigste te horen kreeg dat hij ADD (Attention Deficit Disorder) heeft. Hij werd op jonge leeftijd verslaafd aan roken, en heeft nu COPD. ‘Ik vond het lang moeilijk om te stoppen met roken.’

Jannie (68) kreeg drie jaar geleden de diagnose uitgezaaide borstkanker. Daarmee begon haar leven in Tussenland, zoals ze dat zelf noemt. ‘Ik ben ziek en word niet meer beter. Goede zorg verbetert de kwaliteit van mijn leven.’

Pink heeft borstkanker, onder andere uitgezaaid in haar rug. Ze had daardoor bijna een dwarslaesie. ‘Ik moet er nu niet aan denken dat ik een rolstoel terecht was gekomen. Maar misschien als het zo was, kon ik er ook mee omgaan.’

Anje (57) heeft borstkanker met uitzaaiingen in haar lever, buikvlies en ruggenwervel. Ze heeft veel last van vocht in de buikholte (ascites). ‘Elke week komen er liters uit.’

Jolanda (48) heeft COPD. Door haar benauwdheid en vermoeidheid kon ze haar eigen werk niet meer doen. Maar stilzitten is niets voor Jolanda. Zo is ze vrijwilliger bij het Longfonds, om andere lotgenoten te helpen.

Renée heeft uitgezaaide longkanker. Ze wordt niet beter, maar dat wil niet zeggen dat ze stil zit. 'Het leven houdt echt niet op na de diagnose.’ 

Eva is 22 jaar als ze hoort dat ze een ongeneeslijke vorm van longkanker heeft. Haar longkanker is zeldzaam en pure pech. Ondanks de heftige diagnose, lukt het Eva om positieve punten te blijven zien.

Jaap had uitgezaaide galblaaskanker. Vanuit het ziekenhuis ging hij naar het hospice waar hij een maand later euthanasie kreeg. Zijn vrouw Willeke: ‘In die laatste periode deden we alles voor hem.'

Wim (72) heeft uitgezaaide prostaatkanker. ‘Het lot heeft me niet gespaard’, vertelt hij. ‘Maar toch heb ik een heel goed leven. Ik beleef de liefde en God nu juist krachtiger.’

Conny (54) had trombose. Onderzoek in het ziekenhuis wees de boosdoener aan: longkanker. ‘Ik had zoveel uitzaaiingen dat ze me niet konden bestralen.’

Inke (52) kreeg te horen dat ze uitzaaiingen heeft. De primaire tumor is niet gevonden. ‘Ik wil nog steeds denken dat ik met mijn man minstens 80 jaar word.’

Yvian hoorde eind 2021 dat haar longkanker is uitgezaaid naar haar nieren, lymfe en hals. Ze heeft twee jongvolwassen dochters die ze zo veel mogelijk meeneemt in haar proces.

Op 22-jarige leeftijd kreeg Eva te horen dat ze een ongeneeslijke vorm van longkanker heeft. Haar ziekte en de behandelingen zorgen voor fysieke klachten, die haar dwingen om keuzes te maken. ‘Ik heb weinig energie, dus ik denk bewuster na waar ik het aan uitgeef.’

Morela heeft ALS en woont op Curaçao. Haar nicht Diana neemt een groot deel van de zorg op haar vanuit Nederland. Lees haar verhaal hier.

Marry was net klaar met haar opleiding als verpleegkundige toen ze zelf ziek werd: slokdarmkanker. Na twee jaar later hoorde ze dat ze niet meer beter werd. Marry is al die tijd in het ziekenhuis aan het werk gebleven.

Saskia heeft uitgezaaide longkanker. Haar huisarts, een verpleegkundige van de thuiszorg en een casemanager van hospice Bardo begeleiden haar en haar man thuis. ‘Ik ben 57 jaar en ik kom dit jaar te overlijden. Ik kan boos en bang blijven, maar ik doe nu liever leuke dingen.’

Carla wilde eigenlijk alleen maar nieuwe medicijnen tegen hooikoorts. Maar haar klachten hadden niets te maken met stuifmeel. Zo kwam ineens al heel snel in de palliatieve fase terecht. 

Peter heeft de ziekte van Parkinson. Hij heeft veel steun aan zijn vrouw, kinderen en vrienden. 'Ik vind het moeilijk om hulp te vragen. Als ik hulp vraag, betekent het vaak dat er meer rottigheid aankomt.'

Inke (52) kreeg te horen dat ze uitzaaiingen heeft. De primaire tumor is niet gevonden. Ze heeft een team van specialisten om zich heen verzameld. Complementaire zorgverleners horen daar voor haar bij. ‘Ieder van mijn team helpt mij door dit proces heen.’

Dankzij palliatieve zorg, gericht op kwaliteit van leven, kan José nog doen wat ze altijd deed. Iets blijvends achterlaten via haar schilderijen. Bekijk haar verhaal.

Jolanda (48) heeft COPD. Haar centrale zorgverlener is de longverpleegkundige in het Dijklander ziekenhuis. Het contact is goed en ze bespreken alles. ‘Ik kan altijd bij haar terecht’.

Carla is 62 jaar en heeft de longziekte COPD. Haar laatste levensfase is aangebroken, hoe lang die duurt is onduidelijk.

Joop heeft uitgezaaide prostaatkanker. Hij verblijft nu thuis met hulp van wijkverpleging, nachtzorg, de huisarts en vrienden en familie. 'De nachtzorg geeft me een soort rust. Soms zie ik ze helemaal niet, maar soms wel negen keer per nacht.’

Marloes heeft borstkanker met uitzaaiingen in de botten. Door de bijwerkingen van haar medicijnen heeft ze weinig zin meer in seks. Ze heeft zelf naar een seksuoloog gevraagd. ‘Er is nooit naar gevraagd door mijn zorgverleners. Dus moest ik zelf de drempel over.’

Nina heeft uitgezaaide baarmoederhalskanker. Een onverwachte klap voor iedereen. Tijdens haar chemobehandelingen had ze veel last van bijwerkingen. '‘De somberheid heb ik als het moeilijkst ervaren. Door de lichamelijke klachten voel je je zo verrot.'

Patricia wist al lang dat ze COPD had. Toen ze aan de beurt was voor een longtransplantatie bleek dat ze leukemie had. Patricia heeft in de tussentijd ook nog longkanker gekregen. Toch staat ze enorm positief in het leven.

Linda's verschrikkelijke hoofdpijn kwam door iets wat in haar hersenen zat: een agressieve hersentumor. Ze heeft nu regelmatig afspraken met een psycholoog. Ze praat daar over hoe ze om moet gaan met dit nieuws.

De vader van Max heeft uitgezaaide prostaatkanker. Tijdens het wekelijkse golfen kan hij goed met zijn vader praten over zijn keuzes en wensen in de laatste fase van zijn leven.

Nina bleek onverwacht ernstig ziek, ze heeft uitgezaaide baarmoederhalskanker. Na een aantal pittige behandelingen probeert Nina nu leuke dingen te plannen. Zo kijkt ze, samen met het gezin, uit naar een mooie reis naar Indonesië.  

De vader van Fatoş had dementie. Hij werd opgenomen in drie verschillende verpleeghuizen. ‘Ik wil dat zorgverleners de mens zien en leren kennen. Ik wilde dat mijn vader kon zijn wie hij was. Dat hij gezien werd.’

Carla heeft IPF, Idiopathische Pulmonale Fibrose. IPF is een aandoening die vaak pas wordt ontdekt als de klachten al duidelijk merkbaar zijn. Daardoor kom je al vrij snel na de diagnose in de palliatieve fase.

Nanno heeft uitgezaaide blaaskanker. Hij heeft moeite met het woord ´palliatief´ en zou eerder spreken van chronisch ziek.

Pieter (68) heeft een agressieve, ongeneeslijke hersentumor. Hij is erg open over zijn laatste levensfase hoe hij en zijn gezin hier mee omgaan.

Jannie (67) heeft uitgezaaide borstkanker. Ze wordt niet meer beter, maar dood gaat ze voorlopig niet. Haar wensen in deze fase veranderen regelmatig.

Jolanda (48) heeft COPD. Door haar benauwdheid heeft ze weinig energie en kosten dagelijkse dingen haar veel moeite. Dat valt haar steeds zwaarder. Euthanasie is een mogelijkheid waar ze serieus over nadenkt.

Carin had uitzaaiingen over haar hele skelet maar het was onduidelijk wat voor soort kanker het was (Primaire Tumor Onbekend).

De man van Caroline heeft borstvlieskanker. De diagnose kwam totaal onverwacht. Caroline en haar man stonden midden in het leven en ze werkten beiden. ‘Mijn werk biedt afleiding maar geeft soms ook stress.’

Jannie (67) heeft uitgezaaide borstkanker. Ze wordt niet meer beter, maar dood gaat ze voorlopig niet. Zij vond onder andere steun bij lotgenoten.

Chrisje kwam 75 jaar geleden ter wereld met een te klein hart. Daarnaast heeft zij sinds kort Alzheimer, een hersenziekte. ‘Dat ik 75 heb mogen worden, vind ik gewéldig'

Monique zorgde haar hele leven voor anderen. Door haar ziekte is ze in de laatste fase van haar leven terecht gekomen en heeft ze binnenkort zelf hulp nodig.

Benauwdheid en uitputting zijn Patricia's grootste vijanden. ‘Ik doe de hele dag aan topsport. Maar ik krijg er geen medaille voor.’ 

Monique haar moeder en tante leden beiden aan dementie. Samen met haar zus heeft Monique voor haar moeder en tante gezorgd. 'Ik ben weleens uit mijn vel gesprongen en heb staan schreeuwen tegen mijn moeder.'

Mara is getrouwd met Stef. Toen ze net samenwoonden, kreeg Stef een zware epileptische aanval. Stef was toen 23 jaar. De oorzaak: een hersentumor. Op dit moment is Stefs levensverwachting enkele maanden. Ze verblijven thuis.

Mara is getrouwd met Stef. Toen ze net samenwoonden, kreeg Stef een zware epileptische aanval. De oorzaak: een hersentumor. En na die aanval waren er meer. Hun relatie verandert.

Inke (52) kreeg te horen dat ze uitzaaiingen heeft. De primaire tumor is niet gevonden. Ze krijgt steun van veel mensen om haar heen. ‘Dat is een van de dingen die ik leer van dit traject. Wat is er veel liefde in de wereld.’

Als Peter een hernia heeft, ontdekken artsen ook uitzaaiingen bij zijn borstbeen. De ongelooflijke onzekerheid over zijn gezondheid en zijn toekomst ervaart hij elke dag.

Lilian is 37 en net bevallen van haar eerste kind als ze vermoeidheidsklachten krijgt. Het blijkt ALS. “Het allerliefste wil ik meer tijd met mijn zoontje. Dat kun je helaas niet kopen."

In het televisieprogramma 'Over Mijn Lijk' volgt Tim Hofman vijf jonge mensen die ongeneeslijk ziek zijn en niet lang meer te leven hebben.

Het is alweer tien jaar geleden dat Jenneke te horen kreeg dat ze borstkanker heeft. Drie jaar geleden is de kanker uitgezaaid naar haar longen en botten. ‘In mijn medisch dossier stond ineens palliatief beleid. Daar schrok ik erg van.’

Podcasts zijn een soort radio-uitzendingen, vaak over één thema, die je elk moment kunt terugluisteren. Hier vind je een overzicht van interessante podcasts over ongeneeslijk ziek zijn, dood en rouw.

Monique haar moeder en tante leden beiden aan dementie. Het ziekteproces van beiden was totaal verschillend en Monique was als mantelzorger nauw betrokken. 'Dementie is een slopende ziekte. Je probeert recht te doen aan de zieke, maar soms kan dat gewoon niet.'

Marloes heeft borstkanker met uitzaaiingen in de botten. De onzekerheid of de palliatieve behandelingen aanslaan, samen met de bijwerkingen van haar ziekte en medicijnen maakten haar en haar vriend onzeker. ‘De kanker stond tussen ons in.'

René kwam eerder terug van vakantie toen hij zich niet lekker voelde en een druk op zijn borst had. In sneltreinvaart volgden er onderzoeken, ziekenhuisopnames en slecht nieuws-gesprekken. René bleek een zeldzame vorm van longkanker te hebben. Het was uitgezaaid in vier organen. Inmiddels is de vijfde uitzaaiing gevonden: in zijn hoofd.

De man van Annette heeft uitgezaaide slokdarmkanker. Hij wordt niet meer beter. Het is een verwarrend, maar ook waardevolle tijd voor Annette: ‘Omdat hij nu kiest voor het leven – en niet de hele tijd stil staat bij de dood, genieten we extra van het leven.'

De vader van Hilde had een psychiatrische ziekte, ontstaan in de jaren ‘60. Toen haar moeder alvleesklierkanker kreeg, ging het snel slechter met hen beiden. De palliatieve zorg die zij kregen, was heel verschillend. 'Mijn vader had ook recht op een comfortabel overlijden ondanks zijn psychiatrische ziekte.'

Janet hoorde bijna twintig jaar geleden voor het eerst dat ze borstkanker had. In 2019 bleek de kanker terug. ‘Als je eerder ziek bent geweest, kan je de tweede klap beter hebben.’

Marry heeft uitgezaaide slokdarmkanker. Ze is heel open over haar ziekte. Dit zorgt voor mooie gesprekken met haar naasten. ‘Ik had de gesprekken van de afgelopen twee jaar niet willen missen.’

Mirjam (48) is huisarts, ongeneeslijk ziek én de hoofdpersoon in de documentaire ‘Dying to live’. Sinds februari 2019 weet ze dat ze niet meer zal genezen van haar longkanker.

Nina is ongeneeslijk ziek: ze heeft baarmoederhalskanker, stadium vier. Ze spreekt de psycholoog uit het ziekenhuis elke zes weken. ‘Ze staat niet voor of achter me maar echt naast me.’

Dankzij palliatieve zorg, gericht op kwaliteit van leven, genoot Joop zolang hij kon. 'We spelen monopoly tot we erbij neervallen!' aldus Joop. Bekijk zijn verhaal.

Wim (83) heeft uitzaaiingen van de prostaatkanker in zijn botten. ‘Mijn heup was gebroken, omdat de uitzaaiingen het bot letterlijk hadden weggevreten.’ Nu heeft hij last van te veel calcium in zijn bloed (hypercalciëmie).

Jaap overleed toen zijn kinderen 17 en 19 jaar oud waren. Willeke, zijn vrouw: ‘Ik praat met de kinderen over alles.’

Carla's vader en schoonmoeder waren erg verward in de laatste fase van het leven. Ze hadden een delier. ‘Mijn schoonmoeder greep de hele tijd naar denkbeeldige pluisjes. En die moest ik in de prullenbak doen. En o wee, als ik het niet deed.’

Dinie was 25 jaar samen met Herma, toen zij – van het ene op het andere moment – doodziek werd. Herma werd opgenomen in het hospice. Dinie kijkt positief terug op de zorg die zij en Herma hebben gekregen in het hospice.

René heeft nooit gerookt, altijd gesport en was kerngezond. Toch heeft hij longkanker met uitzaaiingen in vijf organen. Hij staat positief in het leven en probeert het leven na zijn diagnose zo goed mogelijk in te vullen. Hij en zijn gezin worden hierbij ondersteund door onder andere het Helen Dowling Instituut (gespecialiseerd in psychologische zorg bij kanker).

De moeder van Tini was 95 jaar toen ze 'klaar was met het leven'. Voor euthanasie kwam ze niet in aanmerking. Ze besloot om te stoppen met eten en drinken. Tini: ‘Het was een zware periode, maar ook heel mooi en dankbaar.’

Jannie heeft uitgezaaide borstkanker. Na haar diagnose komt ze in een soort 'tussenland': een overgangsgebied tussen leven en dood waarin je de weg niet kent en waarvan je de taal niet spreekt. Ze vraagt hulp aan een geestelijk verzorger.

André (63) heeft COPD en zal niet lang meer leven. Het gesprek dat hij daarover met zijn longarts had, deed hem goed. ‘Geweldig dat hij er zo de tijd voor nam.’