Recht doen aan iemand met dementie – zolang het kan
Tegenovergesteld
‘Mijn moeder was een onafhankelijke, zelfstandige vrouw. Haar werk was haar lust en haar leven. Ze had de leiding over een filiaal van een winkel, uitzonderlijk in die tijd. Ze moest stoppen toen ze ging trouwen, zo ging dat toen. Maar dat weerhield haar er niet van om op latere leeftijd weer te gaan werken. Mijn tante, haar zus, was totaal het tegenovergestelde. Een hele lieve, passieve vrouw. Ze was heel vaak bij ons, mijn moeder nodigde haar dan uit.’
Diagnose
‘Mijn moeder was 68 jaar toen we officieel de diagnose dementie kregen, maar vanaf haar 66e was ze al vergeetachtig. Zij bleef heel lang ontkennen. Dat was haar kracht maar ook haar zwakte. Ze is naar mijn idee te lang thuis blijven wonen, het was soms echt gevaarlijk. Voor haar maar ook voor haar omgeving.
Het proces bij mijn tante ging veel sneller. Zij was 80 jaar en wilde direct opgenomen worden in een verpleeghuis. Wij hebben nog aangeboden om haar te helpen zodat ze langer thuis kon blijven wonen maar dat wilde ze niet. We hebben bewust samen een verpleeghuis uitgezocht. Mijn tante had zelf geen partner of kinderen.’
Leven op pauze
‘Dementie is een slopende ziekte. Je probeert recht te doen aan de zieke, maar soms kan dat gewoon niet. Als het aan mijn moeder had gelegen, was ze nooit opgenomen. Maar dan werd ze weer thuis gebracht door de politie of vroeg ze wildvreemden om voor haar te pinnen. Het was te gevaarlijk. In dit tijd waren ik en mijn zus - we zorgden samen voor mijn moeder - altijd met haar bezig. Eigenlijk staat je eigen leven op pauze. Het gaf mij rust toen ze opgenomen was, omdat je weet dat ze veilig is. Ik heb wel moeite gehad dat het moest, omdat ze zelf niet wilde.'
Altijd scherp
‘Het was voor mijn moeder ook vreselijk. Ze was altijd heel scherp, tot het laatste moment. En ze had heus wel door dat ik en mijn zus een blik uitwisselde, als ze iets voor de 100e keer vertelde. Alles wat voor haar belangrijk was - wat haar tot haar eigen persoon maakte - was er niet meer. Ik heb wel eens gezegd, ik heb het omhulsel van mijn moeder nog maar zij is er niet meer. Dat ze dat zelf ook heeft meegemaakt, vind ik wel erg.’
Ambassadeur
‘Bij mijn tante was dat minder omdat zij zich bij het proces heeft neergelegd. Ze is snel na de diagnose opgenomen, ik vond haar eigenlijk nog te goed. Maar voor haar was het oké. Ze werd ook ingezet als een soort ambassadeur voor nieuwe bewoners. Als die opstandig waren of naar huis wilden, ging mijn tante met ze praten en kop koffie drinken. Dat hielp vaak.’
Gelachen
‘Ik en mijn zus hebben in die tijd ook wel gelachen. Om de dingen die mijn moeder of tante uithaalde, of wat ze zeiden. Ik en mijn zus deden het echt samen, dat vind ik heel fijn. Wij hadden altijd al een hechte band en ook in deze tijd ging dat heel goed.
Monique is 59 jaar. Haar moeder was 84 jaar, en had dementie. Ze is in 2021 overleden. Haar tante was 88 jaar, had ook dementie en is in 2020 overleden.