Pijn in de mond

Wat is pijn in de mond? 

Pijn in de mond is een vervelend gevoel in je mond. De pijn kan komen door verschillende oorzaken. Het kan in je tanden, tandvlees, tong, gehemelte, wangen of kaken zitten. De pijn kan minder erg zijn, zoals een lichte irritatie, of heftig, zoals scherpe steken. 

Pijn in de mond is op zich al vervelend, maar het kan ook andere klachten veroorzaken. Door de pijn ga je misschien minder eten. Je weerstand gaat dan omlaag en daardoor ben je gevoeliger voor infecties.   

Pijn kost veel energie; je wordt er moe van. Ook slaap je minder goed. Door pijn in je mond kan je ook verkeerd gaan kauwen en dat kan weer spierpijn, kramp en hoofdpijn veroorzaken. Het is dus belangrijk om iets aan mondpijn te doen.  

Wat merk ik van pijn in de mond? 

Pijn in de mond kan allerlei klachten geven, zoals:  

• zeurende, scherpe of kloppende pijn in tanden, kaken of tandvlees
• pijn bij het eten en drinken, vooral bij warm, koud of zoet eten en drinken
• gevoelige tanden en tandvlees
• rode, gezwollen of bloedend tandvlees
• zweertjes of witte plekken in de mond (zoals aften of spruw)
• opgezette of pijnlijke plekken in de kaak of mond
• moeite met kauwen, slikken of praten
• droge mond
• een vieze smaak in de mond, vaak door infecties of tandvleesproblemen
• koorts bij ernstige ontstekingen
• vermoeidheid of een algemeen ziek gevoel als de mondinfectie zich uitbreidt

Als pijn in de mond niet wordt behandeld, kunnen er grotere problemen ontstaan, zoals: 

• nog meer pijn, bijvoorbeeld een klein gaatje in tand of kies kan een grote ontsteking worden
• meer of andere infecties
• slechte adem of eetproblemen
• lange tijd ongemakkelijk voelen: altijd pijn in je mond kan zorgen dat je je niet fijn voelt en niet lekker in je vel zit

Oorzaken van pijn in de mond 

Mondpijn kan bijvoorbeeld ontstaan door: 

• een slecht passend kunstgebit 
• scherpe randen aan tanden of kiezen  
• een droge mond 
• tumoren in de mond  
• tandbederf (cariës)  
• ziektes van de speekselklieren  
• bestraling of chemotherapie  
• bijwerkingen van medicijnen 

Onderzoek 

De arts zal je eerst vragen stellen over je voorgeschiedenis (hoe het vroeger met je ging) en je klachten. Daarna word je onderzocht.    

Het kan zijn dat je arts meer onderzoeken voorstelt, zoals bloedonderzoek of een kweek om te kijken of je een infectie in je mond hebt.  

Pijn in de mond: wat kan eraan gedaan worden? 

Het helpt om je mond goed schoon te houden. Verder is het ook goed om op je eten te letten. Eet geen sterk gekruid, zuur, droog of hard eten. Verder kan de pijn zelf bestreden worden met pijnstillers zoals paracetamol en/of opioïden zoals morfine.Plaatselijke pijnstilling, met een verdovend middel (lidocaïnegel of spray) of een mondspoeling met morfine kan ook. Sterke pijnstillers (opioïden) neem je alleen als de dokter dit zegt. 

Wat kan ik of mijn naaste doen?  

Een goede weerstand is heel belangrijk. Probeer niet ondervoed te raken. Zorg voor een goede mondverzorging.  

Heb je pijn of een branderig gevoel in je mond of andere klachten? Praat erover met je dokter of verpleegkundige. Zij kunnen je advies geven of een tandarts inschakelen. 

Als je pijn in je mond hebt, kan het prettig zijn anders te eten en drinken, bijvoorbeeld vloeibaar eten door een rietje te drinken. Je kunt altijd de dokter of verpleegkundige om advies vragen.  

Wat zijn mijn wensen?  

Het is belangrijk dat je (huis)arts, je verzorgers en je naasten weten wat je voelt. Denk niet: ach, het is maar een schaafplekje of wondje in mijn mond. Zeg gerust waar je last van hebt en probeer uit wat voor jou de beste en prettigste oplossing is, zodat je meer van je eten kunt genieten. Dat is niet alleen fijn, maar ook beter voor je gezondheid. 

Over deze tekst

We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn 'Mondklachten en Slikstoornissen in de palliatieve fase'